ძებნა

როდესმე დაფიქრებულხარ როგორი ჟღერადობა აქვს ქართულ ენას? არის თუარა ქართული ლამაზი მხოლოდ ჩვენთვის თუ ის ობიექტურად ულამაზესია? მე დაგარწმუნებთ რომქ ართული ენა არის ყვეალაზე დიდი საუნჯე რაც გაგვაჩნია და ის საკაცობრიო საგანძურია. რა შეიძლება იყოს ქართული ენის ჟღერადობის ობიექტური საზომი ინსტრუმნტი? ენის ჟღერადობის კრიტერიუმია მუსიკალურობა, ანუ ტონალურობა უნდა იყოს ჰარმონიული, ქართულ ენას მშვიდი ტონალურობა აქვს, ამიტომაც ის შეიძლება ჩაითვალოს ერთ ერთ ყველაზე ლამაზ ენად მსოფლიოში. მუსიკალურობის კრიტერიუმებია: 1.თანხმოვანთა და ხმოვანთა პროპორციული განაწილება ისე რომ სიტყვები მოკლე მარცვლებისგან შედგებოდეს 2.არაკეთილხმოვანი თანხმოვნების (ჯ,ძ, ხ, წ, ჭ) შერბილება კეთილხმოვანი თანხმოვნებით და ხმოვნებით 3. ენაში არ უნდა ჭარბობდეს არც ხმოვნები არც თანხმოვნები 4. ენას არ უნდა ქონდეს რომელიმე ხმოვნის გამოკვეთილი ჟღერადობა (პაკისტანურ ენაში სულ ისმის კ, კან, კუნ, კლ, კულ, ებრაულში ხ და ა.შ.) 5. ენას არ უნდა ქონდეს აპრიორულად განსაზღვრული ტონალობა. ქართული ენის მუსიკალურობის მტკიცებულება ხალხური მუსიკაა, რომელიც ჰარმონიულია და ჟღერადია ნებისმიერ მსმენელისთვის. (გადადით ლინკზე) უსიკა თავად ენაში დევს, იმიტომ რომ მას არ აქვს გადაჭარბებული თანხმოვანთა ან ხმოვანთა გამოყენება. ჩინურ ენაში გადაჭარბებულად მონაწილეობს ხმოვანთა ბგერები რაც თანხმოვანთა მჭეხარებას ვნებს, სწორედ ამიტომ იაპონურ ენა უფრო კეთილხმოვანია რადგან თანხმოვანთა ჟღერადობა გამოკვეთილია, მაგრამ ქართული ენისგან განსვავებით იაპონურ ენას ისევე როგორც ჩინურს და თუნდაც სომხურს აპრიორულად განსაზღვრული ჟღერადობის ფუძე აქვს. იაპონურში არის აგრესიული მასკულინურობა (გადადით ლინკზე) აშკარაა რომ ენაში იგრძნობა ფეოდალური სუბორდინაცია და ბრძნაების გაცემის გამაძლიერებელი ჟღერადობა. დამთრგუნველ ჟღერადობის გამო იაპონური და სვანური ენის ტონალობა ძალიან გავს ერთმანეთს. სომხურ ენაში აპრიორულადა განსაზღვრული ცხვირსასოვანი ჟღერადობაა. მსგავს ტონალობას ქართველები წუწუნის დროს მივმართავთ. ცხადია ამ კულტურულ ასპექტს სხვა ენა ვერ შენიშნავს, ქართველებში არმენოფობიის ერთ ერთის მიზეზი სწორედ ჟღერადობის კულტურული ეფექტია. სომხური ენა მუსიკალურობის გამო ქართულ სმენას ნდობისკენ არ განაწყობს. რა თქმა უნდა მსგავსი ფობია აბსოლუტურად ირაციონალურია, მაგრამ მიზეზი კულტურულ ეთნოცენტრიზმში კულტურულ რასიზმში უნდა იყოს, ანუ ჟღერადობის გამო უკვე ქართველს ექმენა უპირატესობის დაუსაბუთებელი შეგრძნება. არ შეიძლება ქართული ენის და ებრაულის შედარებაც. ქართულ ენას მიუხედავად იმისა რომ ურთულესი ბგერები გვაქვს არსენალში ჭ, ხ, წ, ძ, ბგერებით შემდგარი სიტვები ცოტა გვაქვს, და თუ გვაქვს ყველა არაკეთილმხოვანი ბგერა დარბილებულია ხმოვნით ან კეთილმხოვანი თანხმოვნით, ებრაულ ენაში კი "ხ" ბგერის დარბილება არ გვხდება და ამიტომ კეთილმხოვანებაში მნიშვნელოვნად ჩამორჩება ქართულს. (გადადით ლინკზე) ჩვენი ენა კავკასიის რეგიონში ყველაზე დახვეწილია, იმიტომ რომ ლიტერატურულ აკადემიურ საუბარში ჩართული აქვს პაუზები და გრადაციული ტონალობები. ქართული ბგერები დაბალანსებულია თანხმოვანთა და ხმოვანთა პროპორციული განაწილებით, ერთ მარცვლიანი სიტყვები ცოტა გვაქვს, ამით სჯობს ყველა მეზობელ ენას რომელიც 5-6 თანხმობის გადაბმის შემდეგ მოდის ხმოვანი და ყოფს სიტყვას მარცვლებად, (იგივე პრობლემა აქვს მეგრულს და სვანურს). ენას არ აქვს აღმავალი და დაღმავალი ტონალობა ერთ ტაქტში ჟღერს, გაბსხვავებით მეგრულისგან. კეთილხმოვანებით ქართული ენა მნიშვნელოვნად აღემატება თურქულ ენას, რომელიც უხეშ არაკეთილმოვან თანხმოვნებს არბილებს "Е" "Ю" ხმოვნებით რომელიც ამ მგერებს ფემინურ ჟღერადობას აძლევს, მაგრამ 'ჯ" და "ჩ" ღრმა სასოვანი ხმოვნების გამოყენება თურქულ ენას მუსიკალურ პროფილს ავიწროვებს და შეუძლებელს ხდის თურქულ ენაზე საოპერო ჟანრის მუსიკის გაჟღერებას. ენის კეთილხმოვანების საუკეთესო კრიტერიუმია, როგორც ავღნიშნე მუსიკა, კერძოდ კი მუსიკის ყველაზე დახვეწილი ჟანრი ოპერა. ვერც ჩინურად, ვერც იაპონურად ვერც სომხურად და მით უმეტეს ჩრდ. კავკასიურად ოპერას ვერ ააჟღერებ, ქართული კი, როგორც გენებოს! ქართული ენა მუსიკალური ჟღერადობით დგას ისეთ კეთილხმოვან ენებს შორის, როგორიცაა ინგლისური, იტალიური, ფრანგული, რუსული და გერმანული (თუმცა გერმანულს აქვს უხეში მუსიკალურობა და სწორედ ამაზე წუწუნებდა ნიცშე რომელიც მუსიკის ენად მხოლოდ ფრანგულს განიხილავდა). ქართული ენა ადაპტირებულია თანამედროვე მუსიკისთვის, რადგან ტონალობა განსაზღვრულია ემოციით და არა ენის სპეციფიკით. ვერც ერთ კავკასიურ ენაზე ვერ იმღერებ ლამაზ როკ, ბლიუზ მუსიკას, ქართულზე კი თავისუფლად, იმიტომ რომ ენა ბგერებზე და ნოტებზე ადაპტირებას მარტივად ახერხებს, რადგან აპრიორულად განსაზღვრული ტონალობა არ აქვს. რაც შეეხება ენის ფლექსიბილურობას, ქართული ენა მსოფლიოში საუკეთესოა, ზემოთხსნებულ დიდი ენებიც კი გარკვეულ ტონალობებისთვის მოუმზადებელია! ასე მაგალითად ინგლისელს ძალიან უჭირს რუსულად მეტყველება რომელშიც თანხმოვნის დარბილება არა მხოლოდ ხმოვნით არამედ სპეციფიურად ჟერადი ნიშნით ახერხებს (мягкий знак), ხოლო რუსისთვის ქართულად მეტყველება მთელი სიცოცხლის დაუძლეველი გამოწვევაა. ქართულ ენას როგორც ავღნიშნე არ აქვს აპრიორულად განსაზღვრული ტონალობა და სავსეა ბგერათა გამოთქმის ყველა შესაძლო მარაგით. ამიტომაც ქართველი თავისუფლად იმეტყველებს ჩინურ და ინგლისურ, ფრანგულ, რუსულ, თუ გერმანულ ენაზე. სამეტყველო აპარატი ყველაზე მეტად პლასტიური და მორგებული პოლიგლოტური მეტყველების შესაძლებლობას. ენის მუსიკალურობა არის საზოგადოების კულტურული კაპიტალის შედეგი, რაც უფრო დიდ სიმაღლეებს აღწევს ენობრივი ცივილიზაცია მით უფრო იხვეწება ენის ჟღერადობა, რადგან მის წინაშე დგება დახვეწილი არისტორკატიული მანერიზმის, მიმართვის აუცილებლობები. საზოგადოების განვითარება უცილობლად ავითარებს მუსიკას, სწორედ ეს უკანასკნელი კვეცავს, ან ცვლის ბგერებს რომ სიტყვები ჟღერადი გახდეს. კავკასია საქართველოს მუსიკის კაპიტალში მინუს უსასრულობით ჩამორჩება, ამიტომაც არც ერთი ენა მოდიფიცირებული მაღალი ტონალობის ნოტებისთვის არ არის. საზოგადოება, რომელმაც განვითარებას ვერ მიაღწია მათი ენა სავსეა უხეში ბგერებითი და სინტაქსურ პუნქტუაციური ასტრუქტურალიზმით. სწორედ ჩვენი ენის უნიკალურობა და განსაკუთრებული ჟღერადობა არის ქართული ტრაგედიის მტკიცებულება. ენის დახვეწილობის მიუხედავად და ქართული საზოგადოება ევროპაში გადაქცეულია ბოშებად, ხოლო საქართველო არაფერს აწარმოებს. ეს ოგზიმორონი პირდაპირ წინააღმდეგობაში მოდის ზოგად ენის და ცივილიზაციის განვითარების პრაქტიკასთან. ანუ ქართულ ენაზე უნდა მეტყველებდეს მაღალგანვითარებული ცივილიზაცია და არა ივანიშვილის სალობიე, იმიტომ რომ იქ სადაც ენის დახვეწილ სიმაღლეებს მიაღწიეს, უკლებლივ ყველა მსოფლიოს წამყვანი სახელმწიფოა! აშკარაა რომ საქართველოს შემთხვევაში ისტორიის ალოგიკურ განვითარებასთან გვაქვს საქმე, სავარაუდოდ ყველაფერი მონღოლებმა გააფუჭეს. მხოლოდ ერთია გასათვალისწინებელი, ქართული ენა მხოლოდ თბილისურ აკადემიურ ენაშია ლამაზი და სწორედ მაშინ არ აქვს აპრიორულად განუსაზღვრული ჟღერადობა, თორემ იმერულ და კახურ აქცენტებს თუ დაუმატებ, რუსულიც საზიზღრად ჟღერს და ინგლისურიც. ამიტომ ქართველებო, იმუშავეთ საკუთარ თავზე მოიშორეთ პროვინციური აქცენტი და ეზიარეთ აკადემიურ ქართულ ენას.